مطالعات زمین شناسی، کانی شناسی و ژئوشیمی اندیس مس قره تپه (ماکو- استان آذربایجان غربی)

محدوده اکتشافی مس قره تپه در فاصله 14 کیلومتری شمال شرقی شهر ماکو در استان آذربایجان غربی قرار گرفته است. در این منطقه سه اندیس معدنی شناسایی و عملیات اکتشافی بر روی آنها متمرکز شده است. در این ناحیه، کانی سازی مس به صورت رگه ای درون آهکهای بیتومینه پرمین (سازند روته) رخ داده است. سنگ میزبان کانی زایی، آهکهای بیتومینه به سن پرمین می باشند که تحت تأثیر محلولهای گرمابی، سیلیسی شده اند. مهمترین کانیهای مس دار شامل کالکوسیت، کوولیت و کالکوپیریت می باشند. مالاکیت و آزوریت هم مهمترین کانیهای تشکیل شده در زونهای سطحی می باشند که همراه با کانیهای سولفیدی شکستگیهای سنگ میزبان را پر کرده اند. در این محدوده، توده های نفوذی به صورت سیل و دایک وجود داشته که تصور می شود یک گزینه احتمالی به عنوان منشاء مس در منطقه باشند. با این حال، شواهدی در رد این فرضیه نیز وجود دارند که نشان می دهند این کانی سازی می تواند دارای منشاء رسوبی باشد و مس توسط شورابهای حوضه ای از واحدهای زیرین شسته شده و به مکانهای ترسیب انتقال یافته باشد. گوگرد مورد نیاز برای تشکیل سولفیدها نیز می تواند الف) از توده نفوذی سیل ب) احیای ترموشیمیایی و باکتریایی سولفات ج) ماهیت بیتومینه سنگ میزبان تأمین شده باشد. به نظر می رسد کانی سازی مس قره تپه بطور عمده به وسیله سه فاکتور کنترل شده است: الف) تکتونیک ب) چینه شناسی ج) عوامل احیایی بر اساس شواهد صحرایی و مطالعات میکروسکوپی از جمله سنگ میزبان کانی سازی، کانی سازی سولفیدی، رخداد رگه ای کانی سازی، کانی سازی با فاصله از توده نفوذی و نیز عوامل کنترل کننده کانی سازی، می توان کانی سازی مس قره تپه را مشابه کانی سازی مس-روی کیپوشی در کشور کنگو در کمربند مس آفریقای مرکزی دانست.